میزبانان طبیعی و پراکنش ویروس پالامپور پیچیدگی برگ گوجه فرنگی در ایران

ویروس پالامپور پیچیدگی برگ گوجه فرنگی (tomato leaf curl palampur virus,tolcpmv) متعلق به خانواده geminiviridae و جنس begomovirus بوده و در سال های اخیر باعث خسارت های گسترده به گوجه فرنگی و انواع کدوئیان در مناطق جنوبی و جنوب شرقی ایران شده است. به منظور مطالعه گسترش tolcpmv در ایران، شناسائی میزبانان طبیعی و بررسی تنوع ژنتیکی آن، در طی سال های 89-1387 نمونه برداری از گلخانه ها و مزارع کشت انواع کدوئیان، گوجه فرنگی، فلفل، لوبیا و سیب زمینی در استان های جنوبی، جنوب شرقی، شمال غربی و مرکزی ایران انجام گرفت و تعداد 1114 نمونه گیاهی و علف هرز جمع آوری گردید. شناسائی نمونه های آلوده با استفاده از آزمون pcr انجام شد و آلودگی 524 نمونه گیاهی شامل گوجه فرنگی، خیار، خربزه، طالبی، شَما، کدو، هندوانه، لوبیا و یک گونه علف هرز (chenopodium sp.) به tolcpmv تائید شد. گیاهان هندوانه، لوبیا و علف هرز chenopodium sp. بعنوان میزبانان جدید tolcpmv معرفی می شوند. به منظور مقایسه، طول کامل قطعه dna-a مربوط به چهار جدایه شامل هندوانه خاش، لوبیا برنتین، کدوی جیرفت و طالبی ایرانشهر با استفاده از آنزیم فی دی.ان.ای پلی مراز تکثیر و سپس همسانه سازی و تعیین ترادف گردیدند. مقایسه ترادف نوکلئوتیدی طول کامل قطعه dna-a نشان داد که این چهار جدایه دارای بیشترین تشابه به میزان 6/99 درصد با جدایه های گزارش شده از ایران و هند و دارای کمترین تشابه با جدایه مجزا شده از کدو تنبل کشور پاکستان به میزان 3/96 درصد هستند. نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان می دهد که ویروس فوق در بین محصولات زراعی بیشترین خسارت را به کشت گلخانه ای خیار وارد می کند. این امر به دلیل مناسب بودن شرایط گلخانه جهت تکثیر و فعالیت ناقل می باشد. ولی میزان آلودگی در هندوانه و لوبیا ناچیز است. با توجه به این نکته که tolcpmv در حال پیشروی به سایر نواحی گرم ایران می باشد بایستی اقداماتی را جهت کنترل بیماری انجام داد.